Proje kapsamında gerçekleştirilen ilk çalıştayda uzmanlar, verdikleri örnekler ile herkes için erişilebilir ve yaşanabilir bir kent yaratma kıstaslarını anlattı. Buca, Bornova, Karabağlar, Konak, Seferihisar ve Urla belediye başkanları ve yardımcıları yaşam kalitesini yükseltmek için yaptıkları çalışmaları anlattı.
Türkiye’den ve dünyadan uzmanları bir araya getiren seminer, WRI Türkiye Sürdürülebilir Şehirler Direktörü Arzu Tekir, WRI Türkiye Sürdürülebilir Şehirler Kentsel Gelişim ve Erişilebilirlik Projeleri Yöneticisi Çiğdem Çörek Öztaş, İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Buğra Gökçe ve FIA Foundation Kurumsal İletişim Direktörü Avi Silverman’ın açılış konuşmaları ile başladı. Dr. Buğra Gökçe, çalıştayın konusunu çok önemsediklerini ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin çalışmalarıyla çok ilgili olduğunu belirtti. Açılış konuşmalarının ardından Dünya Kaynakları Enstitüsü Kıdemli Yol Güvenliği uzmanı Ben Welle dünya çapında verdiği örnekler ile güvenli kentler inşa ederken göz önünde bulundurulması gereken tasarım unsurlarını anlattı. Unicef Türkiye Milli Komitesi Genel Başkan Yardımcısı Burcu Güvenek Araslı, UNICEF’in yürüttüğü “Çocuk Dostu Kentler” projesini anlatarak kent yaşamında çocukların daha ön plana çıkarılması gerektiğini anlattı. İzmir Yüksek Teknoloji Üniversitesi’nden Doç. Dr. Koray Velibeyoğlu otomobiller tarafından esir alınan kentlerimizi yeşil, bütüncül ve güvenli ulaşım yöntemleriyle nasıl daha insan odaklı hale getireceğimiz konusuna değinirken Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ebru Çubukçu ise TÜBİTAK desteğiyle gerçekleştirdikleri, Karşıyaka sokaklarının yürünebilirlik seviyelerinin derecelendirildiği araştırma çalışmasını anlattı.
Seminerlerin ardından Arzu Tekir’in moderatörlüğünde, ilçe belediye başkanları ile bir panel oturumu düzenlendi. Bornova Belediye Başkanı Olgun Atilla, Buca Belediye Başkan Yardımcısı Beril Özalp, Karabağlar Belediyesi Başkanı Muhittin Selvitopu, Konak Belediye Başkanı Sema Pektaş, Seferihisar Belediye Başkanı Tunç Soyer ile Çocuk Belediye Başkanı Defne Kepcan, Foça Belediye Başkan Yardımcısı İsmail Asi’nin katıldığı oturumda, kentlerde yaşam kalitesinin iyileştirilmesinde, planlama ve uygulamada katılımcılığa önem verilmesi, farklı kurumların birlikte çalışma kültürünün geliştirilmesine vurgu yapıldı. Bunun yanı sıra, belediye başkanları yaptıkları projelerden de örnekler verdi. Seferihisar Belediye Başkanı Tunç Soyer, dünyanın bugün karşı karşıya olduğu iklim değişikliği, trafik çarpışmalarında can kaybı ve yaralanma gibi küresel sorunların çözümünde ve kentlerde enerji verimliliğin artırılmasında yerelin oynadığı rolün önemini vurguladı ve “Küresel sorunları çözmek için geliştirilen çözümleri ancak yerelde uygulayarak önüne geçebiliriz. Compact of Mayors gibi uluslararası girişimler ve Habitat III, COP21 Paris İklim Zirvesi gibi toplantılarda planlanan iyileştirmelerin hayata geçmesinde kent yönetimlerinin önemi ve rolü çok büyük” dedi.
Olgun Atilla, üniversitelerin mimarlık fakülteleri ile yaptıkları işbirliklerinin çalışmalarına katkılarına değinirken, Konak Belediye Başkan Sema Pektaş, Konak ilçesinde bazı bölgelerin gece işlevini yitirdiğini ve bunun tasarım ve yeni çözümlerle iyileştirmelerin yapılması gerektiğine vurgu yaptı.
Tarihi Kemeraltı Bölgesi için öneriler
Öğlene kadar gerçekleşen seminer ve tartışmalardan sonra yirmi kişilik bir grup Kemeraltı bölgesinde saha incelemesine çıktı. Gün boyunca ele alınan çocuklar, yayalar, bisikletliler ve diğer herkes için erişilebilir, güvenli ve yaşanabilir tasarım kriterleri uyarınca Kemeraltı bölgesini değerlendirdiler. İkinci gün yapılan çalıştay ile bu değerlendirmeler toplandı. Çalıştay içinde Kemeraltı için geliştirilen stratejiler bu önerilerle birleştirilerek bir rapor haline getirilecek ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne sunulacak.
Tasarımla Daha Güvenli Kentlerin Altı Temel İlkesi
WRI (Dünya Kaynakları Enstitüsü) Sürdürülebilir Şehirler Programı tarafından yayınlanan Tasarımla Daha Güvenli Kentler kılavuzu, güvenli ve erişilebilir kentsel kullanım alanları yaratmak amacıyla, bir başvuru rehberi hazırladı. Şehir plancıları, akademisyenler, mimarlar, ulaşım plancıları, kent politikaları geliştiren ve uygulayan yerel yönetimleri hedef alan kılavuz, cadde ve sokakların tasarımlarını değiştirerek daha güvenli ve sağlıklı kentlere kavuşacağımızın altını çizmekte. Sokak ve caddelerin yaya, bisikletli, toplu taşıma kullanan kişileri göz önünde bulundurarak tasarlanması halinde sokak ve caddelerin herkese hizmet edeceğini öne sürerek 6 temel tasarım ilkesi belirledi:
- Özel araç kullanma ihtiyacını azaltan ve daha düşük araç hızlarını teşvik eden bir kentsel tasarım
- Araç hızlarını azaltan ya da daha güvenli karşıya geçiş sağlayan trafik yavaşlatma önlemleri
- Tüm yol kullanıcıları için daha emniyetli koşullar sağlayan anayollar
- Birbirine bağlı ve özel olarak tasarlanmış bir bisiklet ağı altyapısı
- Yayalaştırılmış güvenli alanlar ve kamusal alanlara erişim
- Toplu taşıma koridoru, istasyon ve duraklarına güvenli erişim