New York’un eski belediye başkanı Michael Bloomberg’in haziran ayındaki Türkiye ziyaretini de içeren ve “hayırseverlik” sevdasını analiz eden bir yazı New York Times gazetesinde geçen hafta yayımlandı.
Erdoğan’ın liderliğinde, Sağlık Bakanlığı’nın yürüttüğü sigara karşıtı kampanya, işadamı-eski belediye başkanı-hayırsever Bloomberg’in kurduğu “Bloomberg Philantrophies” adındaki hayır vakfınca finanse edilmiş...
Bloomberg, ABD Başkanı olamadı ama hayır işleri vesilesiyle “dünyanın belediye başkanı” olma arzusunda:
32.8 milyar dolarlık servetini farklı ülkelerde sigara kullanımını ve obeziteyi azaltmak, yol güvenliği sağlamak, anne ölümlerini engellemek ve kentlere trafik, çevre konusunda daha etkin hizmet vermek için harcamaya kararlı.

Gezi bir yana,     sigara bir yana
Haber, bizim basına “Bloomberg İstanbul trafiğini çözecek” diye yansısa da Bloomberg’in Türkiye’deki asıl ilgi odağı, sigara savaşı. Trafikle ilgili uygulamalar elbette Bloomberg’in işi değil, belediyeye ait. Vakfın yaptığı, şehirleri “daha yaşanabilir kılmak” için bazı projeleri desteklemek. (*)
Bloomberg’in Karadeniz’de bulunan Erdoğan’ı özel jetiyle ziyaret ettiğini ve iki saat boyunca sohbet ettiklerini aktaran NYT’de şu yorum yer alıyor:
“İlginç bir çift oldular. Muhafazakâr bir İslamcı olan Erdoğan, küresel yatırımlar yapan bir elit örnek teşkil eden liberal Yahudi bir milyarder M. Bloomberg’i, bilhassa Gezi Parkı’nda hükümet karşıtı eylemlerden sonra, çok daha şiddetli bir biçimde Türkiye’de ekonomik çalkantıya yol açmakla suçluyordu.”
Ancak bu tuhaf ikiliyi bir araya getiren şey -en azından NYT gazetesine yansıdığı kadarıyla- sigara karşıtlığı.

600 milyon dolar hibe
Bloomberg ve Erdoğan için sigara, sadece bir halk sağlığı sorunu değil; aynı zamanda ahlaki de bir sorun. Bu nedenle tütün şirketlerine yüksek vergi uygulamak onlara yetmiyor, ellerinden gelse tütün satışını yasaklayacaklar.
15 yıllık belediye başkanlığında Bloomberg, New York’ta sadece kapalı ve kamusal alanlarda değil, açık alanlarda da sigara içilmesini kısıtlayan uygulamalar getirdi.
Vakfı, Endonezya, Rusya, Çin, Türkiye ve Hindistan gibi dünyanın en çok sigara içilen ülkelerinde sigara karşıtı çalışmalara şimdiye dek 600 milyon dolarlık hibe yapmış.
Eski Başbakan, yeni Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açık alanda sigara içilmesini yasaklamak için düğmeye bastığı sır değil. Bu noktada destek sağlayacak en iyi dostu, Bloomberg olacak.
Ne diyelim, gerçekten ilginç bir çift...

İNSAN ODAKLI ŞEHİRLER İÇİN

* Bloomberg Philantrophies, Türkiye’de sürdürülebilir ulaşım konusunda çalışan Embarq Türkiye’yi destekliyor.
* Embarq,  Tarihi Yarımadayı Yayalaştırma projesi konusunda rapor hazırlamak gibi, sürdürülebilir ulaşım bağlantılı pek çok proje hazırlıyor, analiz ve destek sağlıyor.
* Trafikte giderek deliren, korkunç masraf ve zaman kaybıyla birlikte yol güvenlik sorunları artan İstanbullular için Embarq’ın “insan odaklı şehir” çalışmaları hayal gibi gelebilir. Ancak biraz irade ve bilimsellikle iyi yönde değişiklikler yapmak pekâlâ mümkün.
* Sadece İstanbul’da değil, Seferihisar’dan Konya’ya, pek çok şehirde bisiklet yolları konusunda belediyelere danışmanlık yapan Embarq, giderek kalabalıklaşan ve sorunları büyüyen metropolleri daha “güvenli ve sağlıklı” yapma gayretinde olan, kâr amacı gütmeyen bir kurum...
* Washington D.C. kenti merkezli Embarq ağında; Türkiye, Meksika, Brezilya, Hindistan, Çin ve Peru var..